Trong bối cảnh đất chật người đông, đặc biệt là tại các thành phố lớn, thiết kế tầng hầm đang trở thành một giải pháp kiến trúc được ưa chuộng. Tầng hầm không chỉ đơn thuần là nơi để xe mà còn có thể biến thành một không gian đa chức năng, giúp gia chủ khai thác tối đa diện tích đất. Tuy nhiên, việc thi công và thiết kế tầng hầm là một hạng mục phức tạp, đòi hỏi sự am hiểu chuyên sâu về kỹ thuật, kết cấu và các quy định pháp lý.
Bài viết này sẽ đi sâu vào những yếu tố then chốt giúp bạn có một bản thiết kế tầng hầm hoàn hảo, an toàn và bền vững.
Các tiêu chuẩn kỹ thuật bắt buộc khi thiết kế tầng hầm
Để một công trình tầng hầm được cấp phép và hoạt động hiệu quả, bạn cần tuân thủ các quy định xây dựng hiện hành.
1. Chiều sâu và chiều cao khi Thiết Kế Tầng Hầm
- Tầng bán hầm: Một phần của tầng nằm trên mặt đất. Chiều sâu đào đất thường không quá 1,5m so với cốt vỉa hè hiện hữu. Phần nổi của tầng bán hầm có thể được tận dụng để lấy ánh sáng và thông gió tự nhiên.
- Tầng hầm: Nằm hoàn toàn dưới mặt đất. Chiều sâu đào đất lớn hơn 1,5m so với cốt vỉa hè. Đối với nhà ở riêng lẻ, chiều cao tối đa của phần nổi tầng hầm không được quá 1,2m so với vỉa hè để không ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.
- Chiều cao tầng hầm: Chiều cao tối thiểu từ sàn đến trần là 2,2m. Tuy nhiên, để đảm bảo không gian thoáng đãng và thuận tiện cho việc di chuyển của các phương tiện (đặc biệt là xe hơi), chiều cao lý tưởng nên là 2,5m đến 3m.
-
Thiết kế tầng hầm trong nhà 2. Độ dốc và kích thước đường dốc
Đường dốc xuống hầm, hay còn gọi là ram dốc, là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự an toàn và tiện lợi khi di chuyển.
- Vị trí: Đường dốc cần được bố trí hợp lý, có thể là dốc thẳng, dốc uốn cong hoặc dốc xoắn ốc tùy thuộc vào diện tích và hình dáng khu đất.
- Độ dốc tối ưu: Độ dốc lý tưởng cho xe ô tô là 15 – 20%. Ví dụ, nếu độ dốc là 15%, cứ mỗi mét chiều dài thì nền sẽ thấp xuống 15cm. Độ dốc quá lớn sẽ khiến xe gầm thấp dễ bị chạm gầm.
- Chiều dài dốc: Chiều dài ram dốc cần được tính toán cẩn thận để đảm bảo xe có đủ không gian chuyển động. Công thức tính chiều dài ram dốc là:
L = (H * 100) / D
, trong đó H là chiều cao tầng hầm, D là độ dốc và L là chiều dài ram dốc.
Chống thấm và chống ngập: yếu tố sống còn khi thiết kế tầng hầm
Tầng hầm là khu vực dễ bị ảnh hưởng bởi nước ngầm và độ ẩm từ đất. Nếu không được xử lý triệt để, tình trạng thấm dột sẽ gây hư hỏng kết cấu, nấm mốc và mất vệ sinh. Để hiểu rõ hơn về các giải pháp, bạn có thể tham khảo các kỹ thuật chống thấm toàn diện
1.Giải pháp chống thấm
- Vật liệu chuyên dụng: Sử dụng các loại vật liệu chống thấm chuyên dụng cho bê tông như màng chống thấm bitum, sơn chống thấm gốc polymer hoặc các loại phụ gia chống thấm trộn vào bê tông khi thi công.Quy trình thi công:
- Sàn hầm: Đổ một lớp bê tông lót, sau đó dán màng chống thấm hoặc quét lớp chống thấm, rồi mới đổ bê tông sàn hầm.
- Vách hầm: Đổ bê tông vách hầm, sau đó thi công chống thấm từ mặt ngoài (phía tiếp xúc với đất) bằng màng chống thấm khò nóng hoặc các loại sơn chuyên dụng.
Lưu ý: Chống thấm cần được thực hiện đồng bộ cho cả sàn, vách và các mạch ngừng bê tông (điểm nối giữa các lần đổ bê tông) để đảm bảo không có khe hở.
2.Giải pháp chống ngập
- Hệ thống thoát nước: Lắp đặt hệ thống rãnh thoát nước mưa ở đầu đường dốc và các hố ga thu nước trong hầm.
- Máy bơm: Trang bị máy bơm tự động có phao cảm biến để bơm nước ra ngoài khi mực nước dâng cao, đặc biệt hữu ích khi có mưa lớn hoặc nước ngầm dâng.
Hệ thống thông gió và chiếu sáng hiệu quả
Một tầng hầm thiếu ánh sáng và không khí sẽ gây cảm giác bí bách, ẩm mốc, tích tụ mùi xăng xe và các khí độc hại.
1. Thông gió:
- Thông gió tự nhiên: Tận dụng các giếng trời hoặc khe thoáng. Đây là giải pháp tiết kiệm và hiệu quả cho các tầng hầm nhỏ.
- Thông gió cơ học: Đối với tầng hầm lớn, cần lắp đặt hệ thống quạt thông gió, quạt hút gió để đẩy không khí tù đọng ra ngoài và hút không khí tươi vào, đảm bảo môi trường trong lành.
2. Chiếu sáng:
- Đèn chiếu sáng: Sử dụng đèn LED chống ẩm, chống cháy để đảm bảo an toàn. Bố trí đèn hợp lý để chiếu sáng toàn bộ không gian, tránh các góc khuất.
Tận dụng ánh sáng tự nhiên: Nếu có thể, hãy thiết kế các khe thoáng để ánh sáng tự nhiên từ giếng trời có thể chiếu xuống, tạo cảm giác dễ chịu và tiết kiệm điện năng.
Tối ưu hóa công năng và diện tích sử dụng
Một bản thiết kế tầng hầm thành công không chỉ giải quyết được vấn đề đỗ xe mà còn phải tối ưu hóa công năng sử dụng.
- Gara ô tô và xe máy: Tính toán diện tích đỗ xe tối thiểu cho mỗi phương tiện. Ví dụ, một chỗ đỗ ô tô cần khoảng 3m x 5m.
- Kho chứa đồ: Tầng hầm là nơi lý tưởng để làm kho chứa đồ, giúp giải phóng không gian cho các tầng trên.
- Phòng giải trí, phòng gym: Với hệ thống thông gió và chiếu sáng tốt, tầng hầm có thể biến thành phòng xem phim, phòng karaoke, phòng tập gym hoặc hầm rượu, tạo nên một không gian riêng tư, yên tĩnh.
Tối ưu hóa công năng và diện tích sử dụng
Để đảm bảo chất lượng công trình, bạn nên lựa chọn đơn vị thiết kế và thi công uy tín với quy trình làm việc rõ ràng.
- Khảo sát địa chất: Bước quan trọng đầu tiên để đánh giá nền đất và mực nước ngầm, từ đó đưa ra giải pháp móng và kết cấu phù hợp.
- Thiết kế bản vẽ: Kiến trúc sư sẽ lên bản vẽ chi tiết về kết cấu, hệ thống điện nước, thông gió, chiếu sáng dựa trên yêu cầu của gia chủ và kết quả khảo sát.
- Thi công móng và hầm: Tiến hành đào đất, gia cố móng, đổ bê tông sàn và vách hầm.
- Thi công chống thấm: Thực hiện chống thấm cho toàn bộ sàn và vách hầm.
- Hoàn thiện: Lắp đặt hệ thống thông gió, chiếu sáng, sơn và trang trí nội thất.
Kết luận
Thiết kế tầng hầm không chỉ là một công việc kỹ thuật mà còn là một nghệ thuật tối ưu không gian. Một tầng hầm được thiết kế tốt sẽ không chỉ giải quyết bài toán thiếu chỗ đậu xe mà còn nâng cao giá trị và công năng sử dụng cho toàn bộ ngôi nhà.Hãy liên hệ với các kiến trúc sư và kỹ sư chuyên nghiệp để được tư vấn và lên phương án thiết kế tầng hầm phù hợp nhất với nhu cầu và điều kiện thi công của gia đình bạn.